Polityka prorodzinna musi opierać się o atrakcyjną i podążającą za potrzebami ofertę zdrowotną. Wie o tym samorząd województwa opolskiego, który od lat systematycznie wspiera rodziny, a aktualnie przyczynia się do poprawy dzietności poprzez kompleksowy program „Szansa na rodzicielstwo …”.
Efekty działań prozdrowotnych poznaliśmy podczas konferencji pn. „Programy polityki zdrowotnej jako element polityki prorodzinnej realizowanej przez Samorząd Województwa Opolskiego – podsumowanie i perspektywy”. Efekty działań są bardzo owocne, już wkrótce pojawi się 3. już edycja programu opieki nad matką i dzieckiem, która kontynuuje sprawdzone założenia i wprowadza potrzebne modyfikacje.
Było dobrze …
W pierwszej części spotkania poznaliśmy wskaźniki ewaluacyjne „Programu poprawy opieki nad matką i dzieckiem do roku 2020”, w którym pod opiekę profesjonalistów trafiały przyszłe mamy, ich nienarodzone dzieci i maluchy do lat dwóch. Są one bardzo optymistyczne i świadczą i tym, że kontynuacja podobnego programu w latach 2024 – 2026 jest jak najbardziej uzasadniona. Wsparciem do 2020 roku zostało objętych ponad 56 tysięcy osób (więcej o 43,7% niż planowano). Dane mówią też o 100% zaspokojeniu potrzeb i oczekiwań matek uczestniczek tego programu oraz o zaspokojeniu potrzeb i oczekiwań rodziców względem wsparcia udzielonego ich dzieciom. Znacząca większość, aż 97% uczestników, ponownie wzięłaby udział w tego typu programie w przyszłości. – Odpowiadamy na wnioski, potrzeby i sugestie rodziców i chcemy objąć opieką programu dzieci do lat 3, a nie dwóch, jak to było w poprzedniej edycji. Chcemy zadbać o wszystkich mieszkańców województwa i pokazywać nasz region jako miejsce wysokiej jakości życia – wyjaśniła wicemarszałek Zuzanna Donath-Kasiura.
…. i będzie jeszcze lepiej
Jeszcze w tym roku ruszy jego nowa edycja. Spotkanie było okazją do konsultacji społecznych i przygotowania się do jego wdrożenia. Program oparty będzie o następujące działania: wczesne wykrywanie wad rozwojowych, poradnictwo specjalistyczne dla rodziców/opiekunów prawnych, pogłębioną diagnostykę rozwoju dziecka, niwelowanie nieprawidłowości w rozwoju dziecka aż do 3 r. życia, w tym wizyty patronażowe i porady fizjoterapeuty. Swoim działaniem wesprze też kompleksowo rodziców, którzy doświadczyli straty dziecka. To też wsparcie szkoleniowe personelu oraz działania edukacyjne, informacyjne i promocyjne.
Na realizację programu przeznaczone zostaną środki Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, w wysokości 9 mln euro (85%). Pozostałą część pokryje budżet państwa i wkład własny. W ramach programu „Fundusze Europejskie dla Opolskiego 2021–2027” na ten cel przeznaczono ponad 46 mln złotych, a wsparciem zostanie objętych blisko 41 tysięcy osób.
Czekamy na 40 maluchów
Program „Szansa na rodzicielstwo dla mieszkańców województwa opolskiego w zakresie wsparcia diagnostyki i leczenia niepłodności” okazał się strzałem w dziesiątkę. Skala problemu jest naprawdę spora. Aż 10-15% par starających się o potomstwo (rok starań przy regularnym współżyciu) ma problem z zajściem w ciążę. Ta oferta to odpowiedź na ogromne zapotrzebowanie mieszkańców województwa. Pierwsze badania, a następnie procedury ruszyły w drugiej połowie 2023 roku, a już możemy się już cieszyć z jego ważnych efektów. Na dziś mamy potwierdzonych 40 ciąż. Do tej pory do programu zostało zakwalifikowanych 220-230 par, wykonano 4000 badań diagnostycznych. Udzielono też 700 świadczeń związanych z metodami wspomaganego rozrodu (w tym 37 inseminacji i 73 in vitro). – Ten program to genialny pomysł. Biorąc pod uwagę problemy z niepłodnością, musi on być kontynuowany. Mamy krytyczną sytuację demograficzną województwa. Potrzebujemy programu, aby pomóc ludziom, którzy chcą mieć dzieci. Wśród tych 40 ciąż, część z nich poczęta została w sposób naturalny, dzięki wsparciu zespołu specjalistów. Bardzo chcielibyśmy, aby osiągnąć cel programu, aby 25 procent par przystępujących już do procedur wsparcia rozrodu uzyskało ciążę – przyznał dr Damian Ziętek, z Referencyjnego Ośrodka Diagnostyki i Leczenia Niepłodności działającego przy KCGPiN w Opolu.
Spokojna mama …
Lek. med. Marcin Pasternok, konsultant wojewódzki w dziedzinie perinatologii, wyjaśnia, że od 2017 roku obserwujemy ciągły spadek urodzeń. – Wtedy było to 9,5 tysiąca porodów, aktualnie tylko 6,5. Powoduje to z pewnością aktualna sytuacja na świecie, wcześniej COVID, który odsuwał na przyszłość plany macierzyńskie, to też coraz późniejsza decyzja kobiet o pierwszym dziecku – przyznał specjalista. Jak dodał, program województwa to ewenement w skali kraju, wyróżniający nas wśród innych województw. – Cieszymy się, że mogliśmy wszystkim pacjentkom zaoferować badania prenatalne. Prym wiedziemy także w skali wykrywania wad, które są leczone już w życiu prenatalnym. Kobiety chcą wiedzieć, czy urodzi się im zdrowe dziecko. To ważne także z punktu psychologicznego i spokojnego przezywania ciąży – mówił Marcin Pasternok.
…. i maluch w rękach specjalistów
Dr n. med. Alina Kowalczykiewicz-Kuta, konsultant wojewódzki w dziedzinie neonatologii wyjaśnia, że program obejmował ciąże problemowe, ale także pomagał rodzicom zyskać spokój. W ten interdyscyplinarny projekt zaangażowanych było ponad pięćdziesiąt osób. – Trzy na sto noworodków ma wrodzona wadę rozwojową, m.in. rozszczep podniebienia czy wady nerek. Takie dzieci objęte były poradami neonatologicznymi, gdy były jeszcze w brzuchu mamy. Dzięki temu rodzice maluchów znali postępowanie medyczne, które nastąpi, gdy dziecko pojawi się na świecie. W programie brały udział też dzieci zdrowe, których rodzice mogli skonsultować swoje obawy i upewnić się, że maluch rozwija się prawidłowo. Pomagali mu specjaliści neonatolog, dietetyk, fizjoterapeuta, psycholog, neurologopedia, instruktor SI. Rodzice mogli sprawdzić, czy maluch osiąga kroki milowe, prawidłowo raczkuje, nie ma asymetrii czy napięcia mięśniowego, co często się u maluszków zdarza. Po konsultacji, co piąte dziecko wymagało dalszej opieki specjalistycznej – wyjaśniła specjalistka.
kk