5 spektakli zobaczymy w trakcie 47. Opolskich Konfrontacji Teatralnych, które odbędą się na przełomie maja i czerwca na deskach Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu. Nie zabraknie imprez towarzyszących konkursowi. To jedno z najważniejszych wydarzeń teatralnych w Polsce.
Tegoroczna edycja Opolskich Konfrontacji Teatralnych rozpocznie się 28 maja. Gospodarzem wydarzenia jest Opolski Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu. Dwa tygodnie święta Dawnych Dzieł Literatury Polskiej „Klasyka Żywa”, to okazja do zapoznania się z najlepszymi inscenizacjami teatrów z całej Polski.
Do konkursu wybierane są przedstawienia, które miały swoją premierę w ubiegłym roku. Jak informuje Patryk Kencki, przewodniczący Komisji Artystycznej Konkursu, wybrano pięć z trzydziestu trzech inscenizacji.
Widzowie będą mieli okazję zobaczyć: „Znachora” z Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (28 maja). „Ballady i romanse” z Wrocławskiego Teatru Pantomimy im. Henryka Tomaszewskiego (30 maja). „Sen srebrny Salomei” z Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy (31 maja). „Ballady i romanse ver. 2022” z Teatru Lalki i Aktora w Wałbrzychu (2 czerwca). „Wyskubki” z Wrocławskiego Teatru Współczesnego im. Marii i Edmunda Wiercińskich (3 czerwca).
Patryk Kencki podkreśla, że jego zdaniem jest zbyt mało reżyserowanych dzieł klasyki polskiej. Jednak te wybrane charakteryzują się wybitną formą. – Mamy do czynienia z kilkoma kluczami doboru. Kiedy oglądaliśmy spektakle, przypadał rok romantyzmu. Staraliśmy się dobrać takie spektakle, które pokazują, jak współczesny teatr radzi sobie z romantyzmem. Dwa spektakle związane są z nowszą literaturą. Chodzi o „Znachora” (reż. Jakub Roszkowski), gdzie zostanie odczarowany mit telewizyjny oraz „Wyskubki” (reż. Paweł Kamza), które są złączeniem cytatów Tadeusza Różewicza – mówi Patryk Kencki. Zachęca również do zapoznania się z formą podejścia teatru pantominy do działa klasycznego. Będzie do tego okazja dzięki spektaklowi Wrocławskiego Teatru Pantomimy.
Jury w Opolu przyzna Nagrodę Główną im. Wojciecha Bogusławskiego, a także nagrody indywidualne, m.in. za muzykę, reżyserię, scenografię bądź aktorstwo. Łącznie w tym roku na nagrody przeznaczono 120 tys. zł. Nagroda główna może wynosić maksymalnie 80 tys. zł.
Zbigniew Kubalańca, wicemarszałek województwa opolskiego, zaprasza nie tylko do współprzeżywania tego święta teatru poprzez uczestnictwo w spektaklach, ale również w imprezach towarzyszących. Tradycyjnie już odbywać się będą, tuż po spektaklu, spotkania z aktorami. Podobnie jak w latach ubiegłych, będzie można wziąć udział w warsztatach teatralnych czy wprowadzeniach. – Wokół konfrontacji jest bardzo wiele wydarzeń. Warto z tego skorzystać – zachęca wicemarszałek.
W ramach 47. Opolskich Konfrontacji Teatralnych odbędą się czytania performatywne klasyki, w których udział wezmą aktorki i aktorzy Teatru im. Jana Kochanowskiego. Oprócz scenicznych emocji, widzowi są również zapraszani na koncerty. Dłuższe wieczory, po spektaklach i po rozmowach z twórcami umili muzyka na żywo. W trakcie wydarzenia znakomici muzycy będą mieli okazję przedstawić swoje brzmienia uczestnikom Festiwalu.
Jak zdradza dyrektor teatru Norbert Rakowski, 28 maja po spektaklu „Znachor” będzie miał miejsce koncert zespołu Kacper Sasin i Przyjaciele. Natomiast 2 czerwca będzie koncert Aleksandry Kwiatkowskiej. Przed ogłoszeniem werdyktu wieczorem 3 czerwca wystąpi zespół Kroki. Po każdym przedstawieniu i spotkaniu z aktorami będzie można uczestniczyć w performance muzycznym. 29 maja zostanie wystawiona „Sztuka kochania” TJK. – Jest to święto i popularyzacja klasyki polskiej. Cieszę się, że OKT odbywają się wiosną, kiedy wszystko budzi się do życia. Można wyjść na tarasy i cieszyć się teatrem. Dodatkowo obok spektaklu towarzyszącego, koncert Kacpera Sasina, to nasz opolski akcent – mówi Norbert Rakowski.
Teatr przygotował 2100 biletów. Część spektakli ma bardzo ograniczoną widownię.
Pierwszy raz w ramach wydarzeń dodatkowych Konfrontacji Teatralnych „Klasyka Żywa” będzie miał miejsce występ młodych opolan, którzy wygrają w maju konkurs teatrów dziecięcych. – Jest to pomysł marszałka województwa Andrzeja Buły. Na deskach naszego teatru wystąpią laureaci 37 Przeglądu Zespołów Amatorskich w Oleśnie. Dzięki temu wychowujemy przyszłe pokolenia. Dziś ta młodzież wystąpi amatorsko, ale żywię nadzieję, że w przyszłości choć część będzie zawodowymi aktorami – mówi Agnieszka Kamińska dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Regionalnego UMWO.
Dodajmy, że corocznie w ramach konkursu „Klasyka żywa” wręczane są nagrody dodatkowe. Nagroda Specjalna im. Stanisława Hebanowskiego (w wysokości 30 000 zł) za najciekawsze odkrycie repertuarowe została przyznana ex aequo spektaklom: „Czekoladki dla prezesa” w reżyserii Ewy Domańskiej i Ewy Makomaskiej z Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie oraz „Idzie skacząc po górach” w reżyserii Igora Gorzkowskiego z Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu.
Komisja zdecydowała również o przyznaniu nagród dodatkowych twórcom przedstawień niezakwalifikowanych do finału Konkursu. Za muzykę w spektaklu „Kongres futurologiczny” w reżyserii Daniela Adamczyka z Teatru Czytelni Dramatu Centrum Kultury w Lublinie wyróżniono Jana Jaworskiego, Szczepana Pospieszalskiego, Joannę Szczęsnowicz i Jana Tarkowskiego. Joanna Biskup-Brykczyńska otrzymała nagrodę za warstwę plastyczną – scenografię inspirowaną rysunkami Bohdana Butenki w spektaklu „Cyryl, gdzie jesteś?” w reżyserii Piotra-Bogusława Jędrzejczaka z Teatru Lalki i Aktora „Kubuś” w Kielcach im. Stefana Karskiego. Wyróżnienia aktorskie Komisja przyznała Mikołajowi Chroboczkowi za rolę Baltazara De Campos de Baleastadar w spektaklu „Sonata Belzebuba” w reżyserii Radka Stępnia z Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi i Lidii Dudy za rolę Ciotki Petroneli w spektaklu „Marzenia polskie / Les rêves polonais” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego z Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie.
SPEKTAKLE KONKURSOWE
„ZNACHOR” Tadeusza Dołęgi-Mostowicza
Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
Profesor Rafał Wilczur, sławny warszawski chirurg, czy wioskowy znachor Antoni Kosiba? Kolorowa Warszawa z okresu 20-lecia międzywojennego, czy biedna, kresowa wieś? Dwa światy. I dwie – wydawać by się mogło – zupełnie różne osoby. Ten lepszy. I ten gorszy. Tylko który jest który? Trzeba wybierać? Wolałbym nie…
Znachor to wzorcowy polski melodramat. Najpierw czytany, potem oglądany do dziś na ekranie w filmowych adaptacjach. Kazimierz Junosza-Stępowski i Jerzy Bińczycki w roli Wilczura/Kosiby wciągali, wzruszali i zapadali w pamięć. Pamięć, którą przecież ich bohater traci. Pamięć, która może być jego największym kapitałem, a może też stać się przekleństwem.
OBSADA
Maciej Jackowski – PROFESOR WILCZUR/ANTONI KOSIBA,
Marta Konarska – SEKRETARKA/SZKOPKOWA/MECENAS KORCZYŃSKA,
Katarzyna Zawiślak-Dolny – SANITARIUSZKA/SZANSONISTKA/MARYSIA (dublura),
Alina Szczegielniak – SANITARIUSZKA/SZANSONISTKA/MARYSIA (dublura),
Anna Tomaszewska – GOSPODYNI/PROKOPOWA/SĘDZINA (dublura),
Lidia Bogaczówna – GOSPODYNI/PROKOPOWA/SĘDZINA (dublura),
Mateusz Bieryt – DRAB1/LESZEK (dublura),
Adam Wietrzyński – DRAB1/LESZEK (dublura),
Dominik Stroka – DRAB2/ZENEK/PROKURATOR ZGIERSKI (dublura),
Mateusz Janicki – DRAB2/ZENEK/PROKURATOR ZGIERSKI (dublura),
Marcin Kalisz – DRAB2/ZENEK/PROKURATOR ZGIERSKI (dublura),
Tomasz Augustynowicz – DOKTOR SKÓRZEŃ/ DOKTOR PAWLICKI (dublura),
Antoni Milancej – DOKTOR SKÓRZEŃ/ DOKTOR PAWLICKI (dublura),
Wojciech Skibiński – PROFESOR DOBRANIECKI/HRABIA,
Hanna Syrbu – POKOJÓWKA/ANNA.
TWÓRCY
Autor: Tadeusz Dołęga-Mostowicz
Adaptacja i reżyseria: Jakub Roszkowski
Scenografia, kostiumy i światła: Mirek Kaczmarek
Muzyka i opracowanie muzyczne: Antonis Skolias, Zuzanna Skolias
Przygotowanie wokalne: Zuzanna Skolias
Choreografia: Weronika Pelczyńska, Monika Szpunar
Kierownictwo muzyczne: Antonis Skolias
Muzyka na żywo (I skład):
Trąbka: Piotr Nowak
Kontrabas: Szymon Frankowski, Michał Kołodziej
Perkusja: Antonis Skolias
Muzyka na żywo (II skład):
Trąbka: Dominik Cichy
Kontrabas: Tomasz Kupiec, Józef Michalik
Perkusja: Józef Rusinowski
Asystent scenografa: Grzegorz Więckowski
Konsultacje medyczne: Marcin Leśniewski
Pomoc w tłumaczeniu symultanicznym: Denia Kudiyenko
Inspicjent: Marcin Stalmach
Producentka: Oliwia Kuc
„BALLADY I ROMANSE” Adama Mickiewicza
Wrocławski Teatr Pantomimy
Ballady i romanse to teatralna realizacja mickiewiczowskich ballad w konwencji pantomimy zespołowej i próba przeniesienia ich na język teatru ruchu. Niezwykle duży potencjał pantomimiczny tkwiący w Balladach…, czyli mocne i wyraziste postaci, tajemniczość, fantastyka i groza, są doskonałym pretekstem do ich realizacji w formie pantomimy zespołowej, teatru ruchu, czy podjęcia zabawy ze słowem.
Trzech reżyserów – Zdenka Pszczołowska, Błażej Peszek i Piotr Soroka – przygotują po jednej części przedstawienia, tzw. odcinku, który pozwoli na prezentację różnorodnych sposobów odczytania i przeniesienia na scenę idei romantycznych.
OBSADA
Odc. 1 Romantyczność
Karusia AGNIESZKA DZIEWA
Duch Jasia ELOY MORENO GALLEGO
Odc. 2 Świteź
Anomila, mieszkanka Tuhanowicz AGNIESZKA KULIŃSKA
Pinirilla, mieszkanka Tuhanowicz SANDRA KROMER-GORZELEWSKA
Jerzy Iwan, żołnierz armii carskiej zaprzyjaźniony z mieszkańcami Tuhanowicz JAN KOCHANOWSKI
Kosma, mieszkaniec Tuhanowicz KRZYSZTOF SZCZEPAŃCZYK
Maurycy Naukoviec, badacz jeziora Świteź, które znajduje się na miejscu Tuhanowicz ARTUR BORKOWSKI
Odc. 3 Lilije
ARTUR BORKOWSKI
IZABELA CZEŚNIEWICZ
MARIUSZ SIKORSKI
TWÓRCY
reżyseria
odc. 1 Romantyczność PIOTR SOROKA
odc. 2 Świteź ZDENKA PSZCZOŁOWSKA
odc. 3 Lilije BŁAŻEJ PESZEK
kostiumy i scenografia ANNA ORAMUS
muzyka na żywo MAGDA PASIERSKA, SZYMON TOMCZYK
światła BOGUMIŁ PALEWICZ
choreografia (część Zdenki Pszczołowskiej) OSKAR MALINOWSKI
konsultantka intymności MARZENA KOPCZYŃSKA-URLICH
UWAGA: przedstawienie zawiera sceny nagości oraz sekwencje z dynamicznymi efektami świetlnymi
Przedstawienie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz z budżetu Województwa Dolnośląskiego
„SEN SREBRNY SALOMEI” JULIUSZA SŁOWACKIEGO
Teatr Modrzejewskiej w Legnicy
Rok 1768. Rzeczpospolita coraz bardziej bezwładnie dryfuje w stronę potężniejącego Imperium Rosyjskiego. Na jej ukraińskich kresach uciemiężeni chłopi podnoszą kolejny bunt przeciwko szlachcie. W miastach, miasteczkach i dworach dochodzi do potwornych masakr, krwawo mszczonych przez oddziały „polskich posiadaczy tej krainy”.
Takie jest historyczne tło Snu srebrnego Salomei, jednego z późnych, „mistycznych” dramatów Słowackiego. To wciągająca, pełna zwrotów akcji historia miłości i zdrady, zemsty i walki o godność, będąca przykładem fascynacji wieszcza tematyką ukraińską. Dramat zaskakująco nowoczesny, frapujący dzięki niebanalnym postaciom, prekursorskiemu, groteskowemu zderzeniu tragizmu z komizmem, głębokiemu, pozbawionemu uprzedzeń spojrzeniu na węzeł gordyjski polsko-ukraińskiej historii.
Tradycja wystawień tej sztuki nie jest nadzwyczaj bogata, ale pojawiają się w niej nazwiska m.in. Leona Schillera, Krystyny Skuszanki, Jerzego Jarockiego. Inscenizacja Piotra Cieplaka stawia na minimalizm środków wizualnych, który w połączeniu z bogactwem sfery dźwiękowej ma tu posłużyć do uwypuklenia roli słowa – głównego aktora sztuki, które wraz z muzyką ożywia wyobraźnię widzów.
OBSADA
Pan Regimentarz Stempowski – Bogdan Grzeszczak
Leon, syn Regimentarza – Bartosz Bulanda
Semenko, kozak dworski – Mateusz Krzyk
Panna Salomea Gruszczyńska – Magda Biegańska
Księżniczka Wiśniowiecka – Gabriela Fabian
Anusia, służąca Księżniczki – Zuza Motorniuk
Sawa, kozak regimentarski – Paweł Wolak
Gruszczyński – Tomasz Lulek
Pafnucy – Jakub Stefaniak
Popadianki, Wernyhora – Joanna Gonschorek, Zuza Motorniuk
Kozak, Chłop – Mariusz Sikorski
Lektor – Łukasz Kucharzewski
inspicjent-sufler: Mariusz Sikorski
TWÓRCY
reżyseria: Piotr Cieplak
scenografia i kostiumy: Andrzej Witkowski
muzyka: Paweł Czepułkowski
konsultacje dramaturgiczne: Robert Urbański
„Ballady i romanse ver. 2022” Adama Mickiewicza
Teatr Lalki i Aktora w Wałbrzychu
BALLADY I ROMANSE ver. 2022 w reżyserii Roksany Miner powstał na podstawie „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza. Reżyserka wykorzystała teksty będące wykładnią polskiego romantyzmu – Romantyczność, Świtezianka, Lilije, Świteź i Rybka.
Teksty Mickiewicza oceniane są przez młodzież jako przestarzałe, nieaktualne i nudne. Dlatego też celem spektaklu BALLADY I ROMANSE VER. 2022 jest odczarowanie i przekierowanie tego myślenia, rzucenie nowego światła i jakości, stworzenie wspólnego pola do polemiki i rozmów zarówno dla nauczycieli, a przede wszystkim uczniów. Wiara, fascynacja, nieszczęście, miłość, zdrada, kara, śmierć czy sprawiedliwość, to problemy aktualne, nurtujące młodzież i ważne, dlatego cały spektakl w warstwie tematycznej opiera się na nich.
Głównym punktem interpretacyjnym BALLAD… jest konflikt światopoglądowy zawarty w utworach Mickiewicza. W spektaklu na zasadzie opozycji istnieje świat sceniczny, łączący odległe od siebie gatunki muzyczne, konwencje teatralne i plastyczne, wszystko po to aby ożywić utwory Mickiewicza, nadając im współczesną formę, żywy i aktualny przekaz.
Spektakl jest syntezą sztuk, próbą odnalezienia wspólnego języka dla różnych form wyrazu. Muzyka ludowa łączy się z muzyką współczesną (graną na żywo), plan lalkowy z żywym planem aktorskim, a słowo przeplata się z gestem.
OBSADA
Karolina Bartkowiak, Anna Jezierska, Marta Kaczmarczyk, Bartłomiej Zdeb, Kamil Król, Paweł Kuźma, Seweryn Mrożkiewicz, Filip Niżyński, Paweł Pawlik, Bożena Oleszkiewicz
W spektaklu nie występuje podział na poszczególne role.
TWÓRCY
tekst: Adam Mickiewicz
adaptacja i reżyseria: Roksana Miner
scenografia: Agnieszka Aleksiejczuk
muzyka: Maciej Cempura
ruch sceniczny: Błażej Twarowski
przygotowanie wokalne: Małgorzata Jaworska Kaczmarek
„Wyskubki” Tadeusza Różewicza
Wrocławski Teatr Współczesny
Pełen śmiechu i energii spektakl, łączący w sobie śpiew i taniec – Wyskubki w reż. Pawła Kamzy to przedstawienie z kompozycjami granymi na żywo przez Aleksandra Brzezińskiego. To autorska muzyka ludowa, zaaranżowana przez niego w nowoczesny sposób – wykorzystał w niej elementy techno i dubstepu, ale w spektaklu można też usłyszeć blues, tango, walc i oberki. Skomponowane przez Aleksandra Brzezińskiego utwory zostały zainspirowane trzema tradycjami – ludową, klezmerską i folkloru miejskiego.
– To przedstawienie jest próbą poszukiwania w twórczości Tadeusza Różewicza śladów Gabrielowa – wsi, z której pochodzi jego rodzina. W jego utworach są ślady liryki ludowej i wykorzystujemy je – stały się naszymi piosenkami – mówi Paweł Kamza, reżyser a zarazem adaptator.
– Zapraszamy widzów na Wyskubki, czyli wspólne skubanie, gadanie, śpiewanie i tańczenie. Opowiemy historię naszych bohaterów i mamy nadzieję, że publiczność podzielili się z nami swoimi historiami o powtarzaniu czasu – dodaje Paweł Kamza.
Spektakl Wyskubki powstał na podstawie wierszy i fragmentów opowiadań (m.in. z tomów: Matka odchodzi, Kup kota w worku, Pięć poematów, Echa leśne i Poemat otwarty).
OBSADA
Florentyna, babka, bywa babko-wróblem – Miłosz Pietruski
Stanisława, córka Florentyny, zwana ciotką, kochał się w niej czternastoletni chłopiec – Zina Kerste
Stefania, córka Florentyny, zwana matką, oszczędzała i oszczędzała, kwaśnicy nie dawała – Anna Błaut
Janka, córka Florentyny, zwana chrzestną, wyszła w sukni w groszki za aniołem – Dominika Probachta
Julka, córka Stefanii, zwana młodą, kochała się w partyzantach, chociaż wojny nie pamiętała – Ewa Niemotko
Matusek, który gapił się na samoloty – Krzysztof Boczkowski
oraz Aleksander Brzeziński (muzyka na żywo)
TWÓRCY
adaptacja i reżyseria Paweł Kamza
scenografia i kostiumy Iza Kolka
muzyka Aleksander Brzeziński
choreografia Adrian Rzetelski
inspicjentka Justyna Bartman-Jaskuła
realizacja światła Jacek Mieczkowski
realizacja dźwięku Krzysztof Pietrzykowski
