W dniu 24 listopada 2021r. upłynął termin składania dokumentów do II etapu naboru Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury kolejowej – Kolej+ do 2028 roku.
Samorząd Województwa Opolskiego zawsze wspierał starania lokalnych samorządów położonych wzdłuż linii kolejowych 177 i 294 Racławice Śląskie – Głubczyce – Racibórz. W momencie pojawienia się możliwości aplikowania do Programu Kolej+ na prośbę samorządów oraz wiceministra sprawiedliwości Michała Wosia oraz posła RP Janusza Kowalskiego Województwo Opolskie objęło funkcję lidera w projekcie pt. „Rewitalizacja linii kolejowych nr 177 i 294 Racibórz – Racławice Śląskie”, a partnerami zostali: Powiat Głubczycki, Powiat Prudnicki, Powiat Raciborski, Gmina Baborów, Gmina Głogówek, Gmina Głubczyce, Gmina Pietrowice Wielkie i Gmina Racibórz. Jako lider na podstawie Listu Intencyjnego zobowiązaliśmy się do przygotowania wniosku i niezbędnej dokumentacji.
Wg zasad Programu Kolej+ samorządy miały zapewnić wkład własny – 15% środków na całą inwestycję. Województwo Opolskie od samego początku zadeklarowało gotowość finansowania projektu jedynie w zakresie finansowania połączeń kolejowych po zakończeniu zadania. Partnerzy także na wstępie zaznaczyli, zapoznając się ze wstępną wyceną zadania, brak możliwości pokrycia wkładu własnego ze środków budżetów samorządów i zgodnie stwierdzili, że konieczne jest pozyskanie środków zewnętrznych z przeznaczeniem na ten cel. Wsparcie w staraniach zadeklarowali od początku posłowie RP Michał Woś i Janusz Kowalski.
Zgodnie z wytycznymi przygotowane zostało wstępne studium planistyczno-prognostyczne, którego koszt wyniósł 1 159 890 zł, z czego 1 000 000 zł uzyskał Samorząd Województwa z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, a pozostałą cześć dofinansowali partnerzy.
Studium określiło koszt realizacji inwestycji na ponad 535 mln zł, a więc konieczny do zapewnienia 15% wkład własny wynosi ponad 80 mln zł, co powoduje konieczność zapewnienia środków przez każdego z partnerów w wysokości powyżej 10 mln zł do 2028r.
Zarząd Województwa Opolskiego opracował również projekt umowy partnerstwa, który zgodnie z wymogami projektu określał m. in. przedmiot umowy, zobowiązania lidera i partnerów, sposób przekazywania środków na pokrycie wkładu własnego oraz wzór pełnomocnictwa, które umożliwiało liderowi reprezentowanie partnerów w sprawach zgłoszenia, finansowania i realizacji projektu.
Wytyczne Programu wymagały złożenia stosownych dokumentów finansowych, potwierdzających zabezpieczenie przez samorządy środków na wkład własny. Do 23 listopada br. nie uzyskano potwierdzenia ze szczebla centralnego o możliwości pozyskania środków zewnętrznych, stąd partnerzy złożyli deklaracje o rezygnacji z dalszego udziału w projekcie artykułując, iż nie mogą złożyć zobowiązania finansowego, gdyż zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami udział w programie uzależniali tylko i wyłączenie od uzyskania wsparcia zewnętrznego na tę inwestycję. Złożenie deklaracji finansowej w tym momencie wiązałoby się zabezpieczeniem środków własnych z budżetu jednostek samorządu terytorialnego, co znacznie przekracza możliwości samorządów lokalnych, ale również byłoby przeznaczone na obce środki trwałe, kosztem realizacji ustawowych zadań własnych. Należy podkreślić, że to do zadań krajowego zarządcy infrastruktury kolejowej tj. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. należy budowa, modernizacja, rewitalizacja i utrzymanie linii kolejowych.
Jednak Studium Planistyczno – Prognostyczne wykonane przez firmę BBF Sp. z o.o., potwierdziło faktyczne zapotrzebowanie na odtworzenie odcinków linii kolejowych nr 177 i 294 i wznowienie tam ruchu pasażerskiego i pociągów. Należy przy tym zaznaczyć, że powiat głubczycki jest jedynym powiatem w województwie opolskim wykluczonym z dostępu do kolejowego transportu pasażerskiego.
W związku z powyższym mając na uwadze fakt, że projekt jest niezmiernie istotny dla społeczności województwa opolskiego, pomimo braku wymaganych deklaracji zapewnienia wkładu własnego oraz zawartej Umowy Partnerstwa, Województwo Opolskie w dniu 24 listopada br. w imieniu własnym i Partnerów złożyło dokumentację do II etapu naboru, z wnioskiem o jego realizację i zgodnie z zapowiedziami pokrycie wkładu własnego ze środków innych niż samorządowe, które mogłyby pochodzić np. z Krajowego Planu Odbudowy, programów krajowych, bądź w całości ze środków własnych PKP PLK S.A.
